Ölümdən bəhs edəndə mənə hirslənirlər, onun
yada salınmağını istəmirlər. Amma ölüm hər an yanımızdadır. İndi də intihar
paltarı geyinib ətrafımızda dolaşır. Ölüm indi qəfil gələn qonaqdan daha çox
sifarişli bir menyüyə çevrilib.
Sosial şəbəkədə müzakirələr uzun sürdü. Ürəyimi
üzəcək qədər uzun. Düşündüm bir anlq intihar edənlər kimi... Axı, niyə mən
özümü tənha insan ya da kiminsə həyat yoldaşı öldürərkən siz bunu yazar, müəllim
ya da kiminsə bacısı olaraq dəyərləndirirsiniz?!...
Şəxsiyyətin ikiləşməsi....
Nə qədər haçalanmışıq. Şahzadə Diana
haqqında sənədli film hazırlamışdılar. Ondan şahzadə Çarlzdan niyə ayrıldığını
soruşmuşdular. O isə eyni anda şahzadə, ana, həyat yoldaşı və ictmai xadim və gəlin
rollarını ifa etməkdən yorulduğunu demişdi.
Bəs problem nədən qaynaqlanır? İnsanlar bu qədərmi
ümidsizləşib? İnsan bu qədərmi yorulub? Suallar, suallar...
Yenə dostum şikayətə başladı. Həyatda heç nəyə
nail ola bilmədiyini və bu dünyaya nə üçün göndərildiyini çözə bilmədiyini
yazdı. Telefonu söndürüb atdım kənara. Bezmək və usanmaq.. Bəlkə mən də onu
dinləməkdə eqoistlik edirəm?
Yenə sual. Növbəti sual...
Nitsşenin “Zərdüşt belə buyurdu” əsərində son insan belə
təsvir olunur. Son insan yaşamaqdan yorulmuş, risk etməyən yalnız huzur və təhlükəsizliyini
düşünən biridir. Son insan introvert biridir. Artıq olub-bitənlərlə
maraqlanmayan yalnız öz xoşbəxtliyini düşünən bir şəxsdir.
O özünü real
dünyadan ayıraraq, virtual aləmə bağlayıb. Bu insan qulaqlarını qapayıb. Heç nəyi
eşitmir. Çünki bu eşidikləri onun həyat prinsipləri ilə ziddir. Bu insan
laqeydliyin özüdür. Laqeydliyin insanlaşmış formasıdır. Yaddaşı yoxdur. Eyni ilə
bağlandığı virtual dünya kimi anlıq yaddaşa malik olur.
Fukuyama “Tarixin Sonu və Son İnsan”
başlıqlı yazısında:
“İnsanlar öz üfüqlərinin yalnız bir üfüq
kimi deyil, yaxınlaşanda yox olan bir rəsm kimi qəbul ediblər. Ona görə modern
insan son insandır. Tarixi yaşamaqdan yorğun düşüb.”
Yorğun düşmək... Əlimi telefona uzadıb açmaq
istədim. Yox şikayətləri dinləməyə halım yoxdur. Onsuzda bu an problemlər ən
qaçdığım, düşünmək isə ən sevmədiyim məşğuliyyətdir. Azacıq dincəlsəm...
Son insan... Əslində yaşadığımız çağda demək olar əksəriyyətimiz “Son İnsanı” əla
oynayırıq. Kapitalizim yaratdığı fərdiyyətçi insan başını dəvəquşu kimi quma
soxub. (Cib telefonun ekranına və kompüterin ekranında qalmış insan tipi hər an
qarşılaşdığımız insanlardır. Güzgüdə də gördüyümüz odur, küçədə də...)
Hadisələrə laqeyd insan, daş kimidir,
reaksiya vermir. Müharibələri, partlayışları və insan ölümlərini hissiyatsız
izləyən insan. Yaşamaqdan bezmiş, heç bir şeydən zövq almayan, amma yenə də
bitki kimi həyatına davam edən canlı...Dünəni bu günü və sabahı rutin kimi
yaşayan boz məxluq..
İnsan laqeydlik edir. Laqeydlik laqeydlik gətirir.
J. Navvaronun “Bədən Dili” kitabında bir
ataya oğlunun 5 ildir narkotika istifadə etdiyini söylədikdə o bunu heyrətlə
qarşılayır. Ata övladın frekansından nə qədər uzaq düşər ki, onun 5 ildir
narkotika istifadə etməsindən xəbəri olmasın.
Deməli, hələ də gözlərinə baxa bildiyimiz əzizlərimiz
yanımızda ikən onları laqeydliyin qurbanı etməyək. Azacıq da olsa mübarizə
ruhuna sahib olaq. Özümüzü yormaq istəməsək də gedib yaxınlarımızdan xəbər
tutaq. Maddi heç nə edə bilməsək də, ən azından mən burdayam deyə bilərik.
Telefonu açıb dostmun yazdığı növbəti mesajı
oxumadan zəng edirəm.
Hardasan? Gəlirəm-deyə ona səslənirəm...
P.S. Amerika alimləri bütün xəstəliklrin
şiddətlənmə anını tənhalıqla bağlayıblar. Adi qrip belə tənha insanlarda uzun
müddət çəkir.